Nieuws

Waarom een LHBTI+ examen?

In het geschiedeniscurriculum ontbreekt tot op heden structurele aandacht voor de geschiedenis van LHBTI+ers.  Het examenprogramma Geschiedenis draait om de beheersing van 49 kenmerkende aspecten, verdeeld over 10 tijdvakken. Aan de hand van deze aspecten kunnen leerlingen de grote ontwikkelingen van de (West-Europese) geschiedenis schetsen. Het LHBTI+examen is een oefening voor het eindexamen Geschiedenis, maar heeft daarnaast tot doel leerlingen ervan bewust te maken dat queer mensen geen uitzonderingen zijn in onze samenleving. Ze hebben in allerlei tijdvakken op verschillende manieren een bijdrage geleverd aan de maatschappij waarvan zij onderdeel uitmaakten. Ook al was die samenleving met grote regelmaat niet tolerant jegens hen. In het LHBTI+examen komt zowel die bijdrage als de vervolging van queer-personen naar voren.

Het LHBTI+examen is bedoeld als oefenexamen voor het eindexamen Geschiedenis. Dit uitgangspunt levert beperkingen op voor de keuzes met betrekking tot de in het examen verwerkte personen: er moet via hen en/of een bron rondom hen een koppeling met de examenstof gemaakt kunnen worden. Dit luistert soms erg nauw, waardoor verwachtingen over welke iconische personen en gebeurtenissen in een dergelijk examen hun opwachting zouden moeten maken door het ontbreken van geschikt bronmateriaal uiteindelijk niet konden worden waargemaakt. In het LHBTI+examen komt queer geschiedenis op drie manieren aan bod:

• bronnen en vragen rondom de intolerantie ten opzichte van LHBTI+ers
• bronnen en vragen rondom de seksuele identiteit van historische personages
• bronnen en vragen rondom historische ontwikkelingen waaraan LHBTI+personen deel uitmaakten en/of een (actieve) bijdrage leverden

Gebrekkige zichtbaarheid, ook wel queer erasure genoemd, van LHBTI+-personen in het verleden zorgt ervoor bovendien dat queer mensen moeilijk zijn terug te vinden in de geschiedenis. Normen en waarden in het verleden hebben gezorgd voor het bewust niet benoemen van queer personen en hun bijdrage aan historische ontwikkelingen (het heteronorm perspectief). Tevens moeten huidige historici voorzichtig zijn met het benoemen van historische personages als behorend tot het LHBTI+-spectrum, omdat deze zichzelf nooit hebben kunnen omschrijven met deze hedendaagse termen. Soms biedt het concept van queer possibility hiertoe een oplossing. Dit houdt in dat historici erkennen dat historische personages zich mogelijk als behorend tot de LHBTI+-gemeenschap zouden definiëren als zijn in onze tijd zouden leven. In het LHBTI+-examen is gekozen voor personen wiens seksuele identiteit door meerdere bronnen bevestigd is. In het bronnenboekje is een namenlijst opgenomen met korte informatie over de in het examen genoemde historische personen.